Medine veya Medine-i Münevvere, İslam alemin en mukaddes şehirlerinden biridir. Ve de Peygamber Efendimiz Muhammed’in (S.A.V) hayatının mühim bir kısmını geçirdiği ve Hicret’in 11. yıınlda vefat ettiği yerdir, sallallahu aleyhi vesellem. Bu yüzden, Medine hem dini hem de tarihi bir yandan da dünya siyasi tarihi açısından büyük bir öneme ve birçok hatıraya sahiptir. Şehir, İslamiyet’in doğuşuna şahitlik ettiğinden, Medine ziyaret yerleri geniş bir yelpazeye sahip olarak karşımıza çıkmaktadır.
Medine’nin tarihiyle ilgili daha detaylı bilgi almak için tıklayınız.
Medine’de ziyaret edilmesi gereken yerler, sadece İslam tarihinin izlerini taşımakla kalmaz, aynı zamanda kültürel mirası ve çok sevaplı ibadet yerleriyle de dikkat çeker. Medine-i Münevvere, Mescid-i Haram gibi bazı helallerden dahi korunaklı olan bir yer değildir. Yani Harem yasakları burada işlemez (bkz. Müsned, III, 115, 119; Buhârî, “Edeb”, 81, 112; Müslim, “Edeb”, 30; İbn Mâce, “Edeb”, 24) Bu yazımızda Medine’de ziyaret edilmesi gereken yerleri sizler için derledik.
Medine’de Ziyaret Edilecek Yerler
Medine-i Münevvere, pek çok kutsal mekâna ve tarihi yapılara ev sahipliği yapmaktadır. Bu yazımızda, Medine’yi gezerken mutlaka görülmesi gereken başlıca yerler hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
1. Mescid-i Nebevi
Mescid-i Nebevi, Medine’deki en önemli dini yapı olup, İslam’ın en kutsal camisi olan Mescid-i Haram’dan sonra gelen ikinci büyük camidir. Peygamber Efendimiz Muhammed (S.A.V.) tarafından hicretin ikinci yılında inşa edilmeye başlanmıştır. Bu cami, Medine’de ziyaret edilmesi gereken yerlerin başında gelmektedir. Mescid-i Nebevi’de yer alan Peygamber Efendimizin türbesi Yeşil Kubbe’nin altında, ziyaretçilerin dua edip saygı gösterdiği kutsal bir mekândır. Değeri o kadar yücedir ki Kâbe’den önce müslümanların kıblesi olan Mescid-i Aksa’ya tekaddüm ederek burada ibadet daha faziletli olduğu beyan edilmiştir.
Peygamber Efendimiz (S.A.V) Mescid-i Nebevi’yle ilgili şöyle buyurmuştur1:
“Medine’deki Mescid-i Nebevi’yi ziyaret etmek, orada namaz kılmak, Mekke’deki Mescid-i Haram’da kılınan namazdan sonra en faziletli namazdır.”
(Buhârî, “Sahih al-Bukhari”, Kitâb al-Masâjid, Hadis No: 1189)
2. Uhud Dağı
Uhud Dağı, Medine’nin kuzeyinde yer alan ve Uhud Savaşı’na ev sahipliği yapan dağdır. Bu dağ, Müslümanlar için büyük bir tarihi öneme sahiptir. Çünkü bu savaşta, Peygamber Efendimizin (S.A.V) komutasındaki Müslümanlar, Mekke müşriklerine karşı mücadele etmişlerdir. Bu sebeple Uhud Dağı, gelindiğinde Medine’de ziyaret edilmesi şart olan yerlerden biridir.
Uhud Savaşı’yla ilgili daha detaylı bilgi almak için tıklayınız.
Uhud Dağı, savaşın anılarını taşıyan bir yerdir ve burada birçok sahabe şehit olmuştur. Bugün, bu dağda bulunan şehitlik alanı, ziyaretçilere dua etmek ve bu kahramanları anmak için önemli bir yerdir. Ziyaretçiler, Uhud Dağı’nın zirvesine çıkarak, tarihi savaş alanını gözlemleyebilir ve burada duygu yüklü bir atmosferi hissedebilirler.
3. Kuba Mescidi
Kuba Mescidi, Medine’nin güneydoğusunda yer alan, İslam tarihinin ilk camisidir. Peygamber Efendimiz (S.A.V), Medine’ye hicret ettiğinde, ilk olarak Kuba Köyü’ne gitmiş ve burada bu camiyi inşa etmiştir. Kuba Mescidi, Müslümanlar için çok kıymetlidir çünkü burada kılınan namazın büyük hatırası vardır ve müslümanların ilk camisidir.
Kuba Mescidi, aynı zamanda, İslam’daki ilk cemaatin oluştuğu yer olarak da önemli bir simgeye sahiptir. Bu sebeple Medine ziyaret yerleri arasında ayrı bir yere sahiptir. Ziyaretçiler, Kuba Mescidi’nde dua edebilir, bu kutsal yapıyı ve çevresindeki tarihi atmosferi hissedebilirler.
6 adımda hac sürecini anlatan makalemizi okumak için tıklayınız.
4. Mescid-i Kıbleteyn
Mescid-i Kıbleteyn, Medine’nin batısında yer alan tarihi bir camidir. İslam tarihinde önemli bir yeri olan bu cami, kıblenin değiştirildiği yer olarak bilinir. İlk başta Kudüs’e doğru yönelen kıble, daha sonra Mekke’ye doğru değiştirilmiştir. Peygamber Efendimiz (S.A.V) ve sahabelerinin bu dönemde yaşadığı olaylar, bu camiyi Medine’de ziyaret edilmesi gereken yerler listesinde ilk sıralara koymaktadır.
Peygamber Efendimiz (S.A.V), Kıble’nin değiştirilmesi ile ilgili şöyle buyurmuştur2:
“İlk olarak Kudüs’e doğru namaz kılmakta iken, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem, Medine’deki Mescid-i Kıbleteyn’de namaz kılarken kıblenin değiştiği haberini almış ve orada iki defa kıbleyi değiştirmiştir.”
(Sahih al-Bukhari, Hadis No: 392)
Bu caminin önemi, yalnızca İslam tarihinin önemli bir olayına ev sahipliği yapmasından kaynaklanmaz. Aynı zamanda İslam’ın ilk yıllarındaki toplumsal ve dini değişimleri de simgelemesindendir.
5. Medine Müzesi
Medine Müzesi, şehrin tarihi ve kültürel geçmişini yansıtan zengin bir koleksiyona sahip olan bir müzedir. Burada, İslam’ın ilk yıllarına ait birçok tarihi eser, belge ve sanat eseri sergilenmektedir. Müzede, Medine’nin geçmişine dair pek çok bilgi edinmek mümkündür. Ayrıca, Medine’nin erken İslam tarihine dair eserler, bu müzede geniş bir şekilde sergilenir.
Ziyaretçiler, Medine Müzesi’nde İslam tarihinin başlangıcına dair birçok bilgiye ulaşabilir ve şehirdeki dini yapılar hakkında daha fazla bilgi edinebilirler.
6. Cuma Mescidi
İsminden de tahmin edilebileceği gibi Cuma Mescidi veya Mescid-i Cuma (Al Jumuah), bir mübarek Cuma Günü‘nün meyvesi, hatırasıdır. Efendimiz Hz. Muhammed SAV, Hicret esnasında ilk mescidi, Kuba’da inşa ettirmiştir (az önce bahsettik). Kuba’dan Medine-i Münevvere’ye hicrete devam ederken Ranuna mevkiine gelindiği sırada Cuma vakti gelmiş ve burada hutbe okunup Cuma namazı kılınmıştır. Burası Kuba’dan Medine’ye doğru 1 kilometre mesafededir. Daha sonra müslümanlar buraya bir mescid ihsan eyleyip adına Al Jumuah yani Cuma demişlerdir.
2. Medine’de Ziyaret Edilmesi Gereken Diğer Yerler
Medine’nin dini ve tarihi zenginliklerinin yanı sıra, doğal güzellikleri ve modern yapıları da oldukça dikkat çekicidir. Medine’de ziyaret edilmesi gereken yerlerin diğerleri, aşağıdaki gibi sıralanabilir:
1. Baki Mezarlığı
Baki Kabristanı, Medine’nin en büyük ve en ünlü mezarlığıdır. Burada, İslam’ın ilk döneminde hayatını kaybeden pek çok önemli şahsiyetin mezarı bulunmaktadır. Peygamber Efendimizin (S.A.V) eşleri, kızları ve sahabelerinin mezarları bu mezarlıkta yer alır. Baki Mezarlığı, dini bir ziyaret yeri olarak büyük bir öneme sahiptir. Ziyaretçiler, burada dua edebilir ve İslam’ın ilk yıllarında yaşamış olan önemli şahsiyetlerin ruhuna saygı gösterebilirler.
2. Medine Garı
Medine Garı, Merhum Sultan II. Abdulhamid Han‘ın arzusuyla yaptırılan Hicaz Demiryolu‘nun son durağıdır. 19. Yüzyıl’da başlanıp 8 yılda tamamlanılan (1900-1908) bu mübarek ve muhterem demiryolu ile 50 günlük hac yolculuğu 5 güne indirilmiştir. Sultan, bu Demiryolu‘nun Ortadoğu’da ki müslümanların uhuvvetini ve ilişkilerini güçlendireceğini, bölge halklarının refahını artıracağını ve İttihad-ı İslam politikasına hizmet edeceğini umuyordu. Amma diğer yandan bu demiryolunun tesisine İngiltere itiraz ediyor, demiryolu aleyhinde propagandalar yürütüyordu. Demiryolu, I. Dünya Savaşı sırasında isyancı Araplar tarafından tahrip edildi ve yıllar sonra Osmanlı bu trenyolu üzerinde ki haklarını kaybetti.
İşte Medine’de ziyaret edilmesi gereken bu muhterem Gar, günümüzde müze olarak hizmet vermekte, her yıl hacılar tarafından ziyaret edilmektedir.
3. Medine Kalesi
Medine Kalesi, şehrin savunmasını sağlamak amacıyla inşa edilmiş eski bir yapıdır. Bu kale, İslam’ın erken yıllarında Medine’yi savunmak için büyük rol oynamıştır. Bugün, kalenin harabe haldeki yapıları, ziyaretçilere Medine’nin eski savunma yöntemleri hakkında bilgi verir.
4 Zeytun Dağı
Zeytun Dağı, Medine’nin doğusunda yer alan doğal bir güzelliktir. Bu dağ, zeytin ağaçlarıyla kaplıdır ve yürüyüş yapmak isteyen ziyaretçiler için mükemmel bir yerdir. Zeytin ağaçlarının arasındaki patikalarda yürüyerek, şehrin doğal güzelliklerini keşfetmek mümkündür. Medine’de ziyaret edilecek yerler arasında, ferahlığıyla dikkat çekmektedir.
5. Medine Çarşıları ve Alışveriş
Medine, aynı zamanda alışveriş yapmak isteyenler için çeşitli pazarlar ve çarşılara sahiptir. Bu çarşılarda, geleneksel İslami el sanatları, takılar, giyim eşyaları ve hediyelikler bulunabilir. Medine’ye özgü hediyelikler, seyahat anıları olarak satın alınabilir.
Medine’de Ziyaret İçin En Uygun Zaman
Medine’yi ziyaret etmek için en uygun zaman, genellikle kış ve bahar aylarıdır. Bu dönemlerde hava daha ılımandır ve yürüyüş yapmak daha rahat olur. Yaz aylarında ise sıcaklıklar oldukça yüksek olabilmektedir, bu nedenle sıcak havalardan kaçınmak isteyenler kış mevsimini tercih edebilirler.
Tavafın tarihi önemi öğrenmek için tıklayınız.